Een groeiend aantal burgers in Maastricht maakt zich bezorgd over de leefbaarheid en woonkwaliteit van sommige wijken en buurten, met name de ongebreidelde verkamering en woningsplitsing. Gelukkig hebben zij door samenwerking in bewonersverenigingen, aktiegroepen en woonplatform ‘BuurtBalans’ weten te bewerken dat het gemeentelijk beleid op nieuwe toevoegingen behoudender is geworden, maar van werkelijke bescherming van de woonkwaliteit kan pas sprake zijn als de legalisering van oudere kamerverhuurbedrijven niet langer wordt toegestaan en er een eenduidig pakket van maatregelen is dat voor iedereen geldt en in verbetering van de woonkwaliteit voorziet. En hoe je het ook wendt of keert: Maastricht zal een echte studentenstad moeten worden met wooncampussen voor een deel van de studenten, buiten de woonwijken.

Want wat is het geval?

In Maastricht wordt één van elke drie kooppanden -meestal zonder hypotheek- door een speculant gekocht; niet om er te wonen, maar om er geld aan te verdienen. Daarmee is overduidelijk dat zonder stevig beleid de woonfunctie van de stad Maastricht in gevaar is, daar is iedereen het wel over eens. Waar de meningen uiteen gaan lopen is over de vraag hoe en in welke mate stedelijke regels moeten worden opgesteld om toch de leefbaarheid voor alle burgers te waarborgen. Maastrichtenaren die hier soms al decennia wonen zien hun wijk veranderen in een stedelijke studentencampus met huisfeesten, en dagelijkse overlast van fietsblokkades op het trottoir en vuilniszakken in de zelf beplante woonspiegels; studenten lopen te hoop over straten die voor kamerverhuur op slot gaan en spreken, in hun verontwaardiging, over discriminatie; bewoners van de binnenstad zien een opeenstapeling van verkamering, toeristische verhuur, illegale hotellerie en steeds meer geluidsoverlast die de nachtelijke rust verstoort.
Het moet gezegd: de gemeente heeft in de afgelopen jaren enkele maatregelen genomen om de woonfunctie van de stad enigszins veilig te stellen. Zo is het aantal nieuwe toevoegingen van kamers beperkt (120 per jaar) en is er in de wijken buiten het centrum een maximum gesteld aan het aantal kamers ten opzichte van het aantal gewone woningen (20% in de wijken rond het centrum, 10% daarbuiten). Maar wat van veel grotere invloed op de kwaliteit van wonen is, de beëindiging van de legalisatie van bestaande illegale verhuur-panden, schuift de gemeente steeds weer als een hete aardappel voor zich uit. Dat maakt dat exploitanten hun illegale praktijk kunnen blijven voortzetten, dat straten die overmatig met kamers belast zijn voortduring van die illegaliteit moeten ondergaan, en veel kamerhuurders bloot staan aan de willekeur van hun verhuurders en geen rechtszekerheid hebben.

“I love Maastricht”.

Op verschillende terreinen probeert de gemeente de stad Maastricht te promoten. Uitbouw van het toerisme en de universiteit zijn daar misschien wel de belangrijkste gebieden. De borging van de kwaliteit van de woonfunctie van de stad voor gezinnen, kamerbewoners, stellen, nieuwkomers op de woningmarkt, expats etc. blijft daar ver bij achter en heeft onvoldoende prioriteit.
De evaluatie van het woningomzetting- en splitsingsbeleid, nu op de agenda in de gemeenteraad, geeft bij uitstek de mogelijkheid om de kwaliteit van het wonen in deze stad te verbeteren. Voortzetting en verfijning van de huidige, beperkende regels voor verkamering en splitsing moeten daarbij uitgangspunt zijn en ook voor de onbeschermde woonstraten in de binnenstad gelden. Daarnaast moet de legalisatietermijn voor illegale verhuurbedrijven onmiddellijk worden beëindigd, zodat de regels voor iedere verhuurder gaan gelden en bewoners weten waar ze aan toe zijn. Tenslotte dienen verhuurders, gemeente en universiteit maximaal in te zetten op de ontwikkeling van campussen buiten de wijken, zodat alle bewoners hiervan hun voordeel kunnen hebben: leefbaarheid in de straten door minder belasting van woonwijken, rechtszekerheid en betaalbaarheid voor studenten, nieuwe kansen voor starters op de oververhitte woningmarkt: kortom, woonkwaliteit voor alle inwoners van Maastricht.